Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục của đoàn từ lý tưởng cách mạng của đồng chí Lý Tự Trọng
“Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác” câu nói nổi tiếng của anh Lý Tự Trọng như một tuyên ngôn của tuổi trẻ, mạnh mẽ, vẫn luôn là ngọn lửa rực sáng trong lý tưởng tuổi trẻ, cổ vũ mạnh mẽ phong trào thanh niên trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam.
Noi gương anh, từ những ngày đầu cách mạng, thanh niên Việt Nam luôn là lực lượng xung kích đi đầu trong mọi hoạt động. Trải qua các cao trào, các thời kỳ cách mạng, lớp lớp thế hệ thanh niên ngày càng lớn mạnh, trưởng thành. Từ câu nói bất hủ của anh, thế hệ trẻ Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là thế hệ “Gieo mầm cho cách mạng”, “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, “Ba sẵn sàng”, “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”… dù phải chịu hy sinh vất vả, bị giam hãm tù đày, nhưng khi soi mình vào tấm gương của Lý Tự Trọng, họ lạc quan, yêu đời, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc, vào sự nghiệp cách mạng chắc chắn sẽ đi đến bến bờ thắng lợi. Trang sử vàng của đất nước đã xuất hiện nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu như La Văn Cầu, Cù Chính Lan, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Lê Mã Lương, mười cô gái TNXP Ngã ba Đồng Lộc… Họ đã sống, chiến đấu, cống hiến hết mình vì lý tưởng cao đẹp của tuổi trẻ và trở thành biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam.
Cuộc đời và sự nghiệp của anh Lý Tự Trọng là hiện thân của tuổi trẻ không ngừng phấn đấu học tập và rèn luyện, lao động và làm việc không ngừng để có nhận thức đúng đắn, bản lĩnh vững vàng, khả năng làm việc, tồn tại trong mọi hoàn cảnh và điều kiện khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đối với tuổi trẻ, việc vun bồi lòng yêu nước, trách nhiệm công dân là quan trọng, điều đó được thể hiện trong học tập, lao động và công tác trên các lĩnh vực để góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Để có được bản lĩnh, tuổi trẻ cần có trình độ, năng lực và điều quan trọng là phải học, phải rèn luyện thông qua hoạt động thực tiễn, có được môi trường để được thử thách, trưởng thành. Để đạt được những kết quả đó, vấn đề đặt ra là tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nơi tạo môi trường và giáo dục cách mạng cho lớp lớp đoàn viên. Như vậy trong giai đoạn hiện nay việc đổi mới và nâng cao hiệu quả của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là việc quan trọng, mang sứ mệnh lớn đồng hành với thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
Là “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên”, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh luôn xác định tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng, nhằm xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam “vừa hồng, vừa chuyên”, có tri thức, lý tưởng, khát vọng, trách nhiệm, phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Việc giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền, học tập các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của Đoàn được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo như: Hội thi trực tuyến “Ánh sáng soi đường”, tổ chức tuyên truyền trực quan sinh động, thi trắc nghiệm tìm hiểu kiến thức, thi thiết kế sản phẩm dạy và học các môn chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường học. Ngoài ra, công tác giáo dục thông qua phong trào hành động cách mạng được xác định là trọng tâm, sát với nhu cầu của thanh niên và tình hình thực tiễn tại các cơ sở Đoàn. Qua đó, giúp thanh niên nâng cao ý thức vì cộng đồng, được trải nghiệm, trưởng thành, cống hiến, phục vụ hiệu quả cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, đơn vị nói riêng.
Từ nội dung của phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” và các phong trào, cuộc vận động khác do Đoàn, Hội phát động, các cấp bộ đoàn đã cụ thể hóa trong thực hiện phù hợp với từng nhóm đối tượng. Theo đó, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam triển khai phong trào“Tôi yêu Tổ quốc tôi”; Hội Sinh viên Việt Nam triển khai phong trào “Sinh viên 5 tốt”, phong trào “Thanh niên tình nguyện”; Chương trình “Tiếp sức mùa thi”, 04 chiến dịch gắn với các đối tượng thanh niên cụ thể như (Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ, Kỳ nghỉ hồng, Hành quân xanh), chiến dịch “Tình nguyện mùa đông” và “Xuân tình nguyện”. Thông qua các chiến dịch, đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên xung kích, đi đầu trong những việc khó, việc mới, không quản ngại gian khổ, hy sinh, ra sức phấn đấu thực hiện mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, góp phần quan trọng vào thành tựu đổi mới đất nước, kế tục trung thành và xứng đáng với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc.
Bên cạnh mặt tích cực, vẫn còn một bộ phận đoàn viên, thanh niên giảm sút ý chí, niềm tin, có biểu hiện phai nhạt lý tưởng cách mạng, ngại khó khăn, gian khổ, sống ích kỷ, thực dụng, nặng về hưởng thụ, thậm chí sa vào tệ nạn xã hội, không quan tâm đến lợi ích tập thể, cộng đồng. Thế hệ trẻ tiếp tục là đối tượng, mục tiêu mà các thế lực thù địch tập trung lôi kéo, kích động, chia rẽ. Một số ít thanh niên có nhận thức chưa đúng nên có hành động chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. Cùng với đó, mặt trái của các phương tiện truyền thông hiện đại, nhất là trên mạng xã hội, internet đã tác động lớn đến tư tưởng, tình cảm của thanh niên và công tác giáo dục thanh niên.
Thực trạng trên đặt ra yêu cầu phải đổi mới và tăng cường công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên là quan trọng. Đây vừa là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết trước mắt, vừa là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài, góp phần vào đầu tư cho tương lai của đất nước. Đồng thời, là nhiệm vụ của toàn Đảng và cả hệ thống chính trị; trong đó, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có vai trò đặc biệt quan trọng. Trong đó, ta cần tập trung thực hiện có hiệu quả một số giải pháp chính sau:
Thứ nhất: Coi trọng công tác giáo dục lý tưởng cách mạng thông qua tuyên truyền, giáo dục, học tập, nghiên cứu và vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Đổi mới cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn trong đoàn viên, thanh niên. Tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị trong đoàn viên, thanh niên gắn với các dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện quan trọng của đất nước bằng nhiều hình thức phong phú, để bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, khát vọng vươn lên cho thế hệ trẻ. Thường xuyên và đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giáo dục thanh thiếu nhi về truyền thống vẻ vang của Đảng, của Đoàn, giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi; chú trọng giáo dục thanh niên qua nêu gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên.
Thứ hai: Chú trọng giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng cho đoàn viên, thanh niên; tham gia đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. tận dụng ưu thế của phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn trong giáo dục thanh thiếu nhi. Mạng xã hội được xác định là giải pháp quan trọng trong đổi mới phương thức giáo dục của Đoàn, trong đó chú trọng tuyên truyền yếu tố tích cực, người tốt, việc tốt, hành động đẹp trên mạng xã hội. Chủ động cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên tự phòng ngừa, tự sàng lọc, tự đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống phá.
Thứ ba: Coi trọng giáo dục bằng hành động, qua thực tiễn phong trào gắn với 3 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng, chú ý công tác thu hút, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp, giáo dục thanh niên qua phong trào góp phần phát huy tính tích cực chính trị – xã hội của thanh niên, tạo môi trường thực tiễn rộng lớn, phong phú để giáo dục, rèn luyện, phát huy thanh niên.
Thứ tư: Chăm lo củng cố xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong đó, coi trọng công tác cán bộ đoàn, đào tạo đội ngũ kế cận của Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn tiên phong, bản lĩnh, có tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, năng động và sáng tạo, không suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Tiếp tục triển khai các giải pháp thực hiện cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, Đoàn trực tiếp rèn luyện đảng viên trẻ, cung cấp cán bộ trẻ cho Đảng.
Thứ năm: Thường xuyên làm tốt công tác tham mưu với các cấp ủy đảng, chính quyền thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015 – 2030”; Quyết định số 1501-QĐ/TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng, giai đoạn 2015 – 2020”. Từ đó phát huy vai trò trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị đối với việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên.
ThS. Hồ Tấn Đạt
Ủy viên Ban Chấp hành Thành Đoàn,
Phó Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam TP. Hồ Chí Minh,
Phó Giám đốc Nhà Văn hóa Sinh viên TP