Trường Đoàn Lý Tự Trọng được thành lập theo quyết định số 42/QĐ-UBngày 26 tháng 3 năm 1973. Là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Thành Đoàn thành phố Hồ Chí Minh.
Ra đời từ những ngày đất nước chưa thống nhất, trường đã góp phần đào tạo, huấn luyện những chiến sĩ, những cán bộ trong phong trào đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc và cho phong trào thanh niên những ngày đầu giải phóng. Từ đó đến nay, nhà trường kế tục và phát huy tốt những truyền thống năm xưa hào hùng, cung cấp nhiều cán bộ làm công tác thanh niên cho xã hội, xứng đáng với niềm tin yêu của các cơ sở Đoàn trong thành phố và các tỉnh trong khu vực.
Trước nhiệm vụ ngày càng to lớn, năm 1997, Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định số 10/QĐ-TU ngày 14 tháng 4 năm 1987, chính thức thành lập Trường Đoàn Lý Tự Trọng. Ngày 08/4/1988, Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định số 48/QĐ-UB, công nhận tư cách pháp nhân của Trường Đoàn trực thuộc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Hồ Chí Minh.
Trước yêu cầu của công tác đào tạo trong giai đoạn mới, đồng thời thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giảm định biên theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 7. Ngày 19 tháng 7 năm 2002, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 2960/QĐ-NC, về việc sát nhập Trường Huấn luyện Cán bộ Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh thành phố Hồ Chí Minh vào Trường Đoàn Lý Tự Trọng.
Hơn 38 năm qua, trường đã đào tạo và huấn luyện hơn 180.000 lượt cán bộ làm công tác thanh niên, công tác thiếu nhi, cung cấp nhiều cán bộ trẻ xuất sắc cho Đảng và chính quyền các cấp.
Chức năng của trường là tham mưu cho Ban Thường vụ Thành Đoàn về việc nâng cao chất lượng đào tạo, huấn luyện đội ngũ cán bộ về công tác thanh thiếu nhi; tổ chức thực hiện công tác đào tạo, huấn luyện đội ngũ cán bộ Đoàn – Hội – Đội; tham gia định hướng công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thành phố. Mặt khác, nghiên cứu lý luận về thanh thiếu nhi, nghiệp vụ về công tác Đoàn – Hội – Đội và phong trào thanh thiếu nhi.
Nhiệm vụ của trường:
– Tổ chức các lớp đào tạo trung cấp lý luận nghiệp vụ công tác thanh niên ; tổng phụ trách Đội; các lớp bồi dưỡng, huấn luyện đội ngũ cán bộ Đoàn – Hội – Đội theo chuyên đề cho từng đối tượng.
– Tổ chức hoạt động huấn luyện phương pháp, kỹ năng sinh hoạt đáp ứng nhu cầu thanh thiếu nhi.
– Hợp tác, mở rộng chương trình và nội dung giảng dạy; trao đổi kinh nghiệm với các tổ chức giáo dục, đào tạo khác theo quy định của Nhà nước.
– Tuyển chọn và quản lý đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên theo quy định của Đảng, Nhà nước và của Ban Thường vụ Thành Đoàn. Quản lý, khai thác có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà trường.
– Tổ chức hội nghị chuyên đề, hội thảo, thăm dò dư luận xã hội về công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, nghiên cứu lý luận về thanh thiếu nhi và công tác thanh thiêu nhi thành phố.
– Tổ chức hoạt động theo sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành Đoàn.
Ngày 30 tháng 7 năn 2009, Thành Đoàn đã phê duyệt «Đề án đổi mới và nâng cao chất lượng trường Đoàn Lý Tự Trọng» giai đoạn 2008 – 2012. Hiện nay, trường đang hoàn chỉnh việc xây dựng đề án tiền khả thi nâng cấp trường đào tạo bậc Cao đẳng, trình các cơ quan chức năng xem xét; tiến tới thành lập trường Cao đẳng Thanh niên Lý Tự Trọng, trên cơ sở trường Đoàn Lý Tự Trọng.
Ngày 01/01/2011, Thành Đoàn đã tiến hành khởi công sửa chữa, cải tạo và xây dựng mới trường Đoàn Lý Tự Trọng với kinh phí hơn 86 tỉ đồng, để phù hợp với yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ mới và sự hình thành, phát triển của trường Đoàn hiện tại và trường Cao đẳng trong thời gian tới.
Cơ cấu tổ chức
Ban Giám hiệu.
– Hiệu trưởng: Huỳnh Ngô Tịnh
– Phó Hiệu trưởng: Hà Tài Sáu
Các khoa chuyên môn.
– Khoa công tác Đoàn – Hội:
Trưởng khoa: Nguyễn Chua
Phó trưởng khoa: Nguyễn Thị Hiền
– Khoa công tác Đội.
Trưởng khoa: Huỳnh Thị Thu Hương
– Khoa huấn luyện Kỹ năng.
Trưởng khoa: Huỳnh Văn Toàn
Phó khoa: Trương Đình Du
Các phòng chức năng:
– Phòng Đào tạo:
Phó trưởng phòng: Hồ Thị Trúc Hoa
Phó trưởng phòng: Hoàng Trọng Tiến
– Phòng Tổ chức – Hành chính – Quản trị:
Trưởng phòng: Nguyễn Thanh Sơn
Phó phòng: Đoàn Minh Hậu