Tập hợp thanh niên từ chính nhu cầu của thanh niên
Thời gian qua, nhiều hoạt động của tổ chức Đoàn-Hội Thành phố Hồ Chí Minh đã ghi dấu ấn trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội của thành phố. Các phong trào diễn ra sôi nổi đáp ứng nhu cầu của mọi đối tượng thanh niên. Tuy nhiên, sự chuyển biến nhanh chóng của tình hình xã hội, đặc biệt là sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã đặt ra yêu cầu tổ chức Đoàn – Hội phải đổi mới, nâng cao chất lượng các hoạt động, đồng thời đa dạng phương thức để mở rộng đoàn kết, tập hợp thanh niên.
Theo đánh giá của Thành Đoàn, công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên thành phố trong thời gian qua được các cấp bộ Đoàn triển khai với nhiều phong trào thiết thực, cụ thể, hiệu quả, sáng tạo; phát huy tinh thần xung kích tình nguyện của thanh niên tham gia thực hiện nhiệm vụ kinh tế – xã hội, an ninh quốc phòng, tổ chức các hoạt động đồng hành, chăm lo cho thanh thiếu nhi và người dân thành phố, từ đó mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, công tác tập hợp thanh niên của tổ chức Đoàn-Hội vẫn còn những khó khăn, tồn tại, còn thiếu hiệu quả trong thuyết phục và tập hợp thanh niên đến với tổ chức. Một trong những nguyên nhân là do phong trào Đoàn-Hội chưa nắm bắt kịp nhu cầu của mọi đối tượng thanh niên để có cách làm phù hợp.
Sinh viên trường Đại học KHXH&NV tham quan và sinh hoạt trò chơi tại trường Đoàn Lý Tự Trọng
Có những nhu cầu chung của thanh niên…
Các nhu cầu chung mà hầu hết thanh niên đều quan tâm chính là nhu cầu giao lưu, nhu cầu vui chơi giải trí, nhu cầu về văn hóa văn nghệ, nhu cầu được trải nghiệm hoạt động xã hội, nhu cầu được bảo vệ… Đây là nhưng nhu cầu mà tổ chức Đoàn – Hội các cấp đều đã nhận thấy rõ và có kế hoạch triển khai tổ chức hoạt động để đáp ứng nhóm nhu cầu này cho thanh niên. Tuy nhiên, nếu không quan tâm đến đổi mới về nội dung và phương thức tổ chức sẽ dẫn đến tình trạng hình thức hoặc hiệu quả không cao. Do vậy từ tổ chức Đoàn-Hội đến cán bộ Đoàn-Hội phải luôn đổi mới, sáng tạo trong quá trình tổ chức thực hiện, tránh rập khuôn, hình thức. Vấn đề này không phải dễ, nhất là đội ngũ cán bộ Đoàn-Hội của thành phố hiện nay lai luân chuyển rất nhanh, nhưng nhất định phải được tăng cường. Đổi mới, sáng tạo không nhất thiết là phải đập bỏ cái cũ để làm mới hoàn toàn, mà chính là biết làm mới những chuyện đã cũ, đó đã là dấu hiệu của thành công.
…đến những nhu cầu thật cụ thể của thanh niên theo khu vực và đối tượng…
Thanh niên là học sinh sinh viên thì có nhu cầu về trang bị kỹ năng học tập, tích lũy kiến thức, rồi đến nhu cầu về thông tin, tài liệu và nhu cầu về kỹ năng thực hành xã hội… Đối với khu vực này, Đoàn-Hội đã có “học sinh 3 tích cực”, “sinh viên 5 tốt”, “khi tôi 18” và nhiều hoạt động đồng hành khác nữa. Tuy nhiên, cần đầu tư thêm nữa về thời gian, về chiều sâu và phương thức tổ chức hiệu quả các phong trào và hoạt động này.
Thanh niên công nhân lao động thì có nhu cầu rất lớn đến nâng cao tay nghề, phát triển khả năng làm việc, cải thiện thu nhập, đảm bảo cuộc sống gia đình, nhu cầu về nhà ở, nhu cầu về chăm sóc y tế… Chúng ta thường xem đây là khu vực rất khó tập hợp thanh niên trong giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên nếu tổ chức Đoàn-Hội bám sát vào đúng nhu cầu của thanh niên trong khu vực này mà hoạt động thì mọi chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Đối với thanh niên là trí thức trẻ thì nhu cầu về cống hiến, về đóng góp, về nghiên cứu, về khẳng định bản thân lại là những quan tâm lớn nhất. Do vậy, Đoàn-Hội dù làm gì đi nữa cũng không thể không quan tâm đến những nhu cầu chính đáng này của trí thức trẻ.
Còn đối với thanh niên là doanh nghiệp trẻ thì lại có nhu cầu về tăng cường các mối quan hệ, nhu cầu về cơ hội đầu tư, kinh doanh, nhu cầu về vốn và thị trường… Đoàn- Hội đã đáp ứng được bao nhiêu phần trăm các nhu cầu này của thanh niên là doanh nghiệp trẻ? Đó là câu hỏi chúng ta cần trả lời được, nếu muốn tập hợp được lực lượng này.
Hay thanh niên là văn nghệ sĩ trẻ thì nhu cầu được sống và phát triển với nghề là nhu cầu rất lớn, nhất là những nghệ sĩ theo đuổi và đam mê với những bộ môn nghệ thuật thuyền thống dân tộc.
Và còn nhiều nhu cầu cụ thể khác của từng đối tượng thanh niên như: nhu cầu cần có việc làm đối với thanh niên đang thất nghiệp, nhu cầu được chia sẻ, động viên, tạo động lực cho thanh niên đang vướng vào tệ nạn xã hội, hay thanh niên lao động tự do một lực lượng rất lớn ở thành phố này cũng có nhiều nhu cầu rất riêng của họ… mà tổ chức Đoàn-Hội cần có sự quan tâm.
… và những nhu cầu rất thời đại của thanh niên
Đó là những nhu cầu về hội nhập quốc tế, nhu cầu được vươn lên tầm khu vực và toàn cầu, nhu cầu về khả năng đáp ứng của bản thân với những tác động mạnh mẽ từ tích cực đến tiêu cực của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Thanh niên Việt Nam có một bộ phận đã chủ động, tích cực trong việc tự nâng cao khả năng của mình trong bối cảnh mới hiện nay. Nhưng vẫn còn đó hầu hết thanh niên Việt Nam đang thờ ơ, đang lúng túng và có cả sợ hãi với những thay đổi khủng khiếp này. Đoàn-Hội đã và đang làm gì để đáp ứng được nhu cầu và qua đó tập hợp thanh niên.
Đó là những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của thanh niên mà tổ chức Đoàn-Hội với vai trò là người bạn đồng hành cần nhạy bén để có những hỗ trợ thiết thực.
Trước những thay đổi nhanh chóng của xã hội, dự báo tình hình thanh niên cũng có những biến đổi với nhiều nhu cầu khác nhau. Trong giai đoạn tới, tổ chức Đoàn-Hội các cấp cần tăng cường việc khảo sát tình hình thanh niên, khảo sát nhu cầu thanh niên qua đó tiến hành xây dựng các chương trình, phong trào, hoạt động thật sự phù hợp, đa dạng về phương thức tổ chức. Qua đó, nâng cao hiệu quả của công tác mở rộng mặt trận, đoàn kết, tập hợp thanh niên, đồng hành cùng thanh niên, xây dựng tổ chức Đoàn-Hội vững mạnh, tham gia vào quá trình xây dựng và phát triển đất nước.
Huỳnh Ngô Tịnh
